شناسنامه پژوهش
عنوان: موانع دموکراسی در افغانستان
کاری از گروه تحقیق شورای متخصصان هرات
گروه پژوهش‌گران: نصیراحمد فرهمند، سید جواد رامیار، سید محمد فقیری، احمد ارشاد خطیبی و
عبدالصبور متین
همکار تخنیکی: سید یاسر حسینی
سال چاپ: بهار 1399
چاپخانه: ستاره نقره‌ای
قیمت: 100 افغانی
تیراژ: 1000 جلد
چکیده
افغانستان در طول تاریخ خود، حداقل دو بار روند دموکراسی خواهی را طی کرده است. یک بار در اواسط قرن بیستم؛ و یک بار در آغاز قرن بیست و یکم. اما در هیچ یک از این دو دوره، آنچنان که باید، پروسه انجام نیافته و دموکراسی، برخلاف بسیاری از جوامع غربی و شرقی، در افغانستان نتوانسته کارویژه خود را به درستی به پیش برد.
هدف این تحقیق بررسی موانع تحقق دموکراسی در افغانستان است. که با روش «ترکیبی» انجام شده است. به گونهای که در بخش کمّی تحقیق، اطلاعات و دادهها توسط پرسشنامۀ محققساخته از جامعه آماری هرات به دست آمده و با نرم افزار SPSS تحلیل شده است. و دادههای بخش کیفی، با تکنیک مصاحبۀ نیمه ساختاریافته از شهرهای کابل، هرات و مزار شریف جمع آوری و با روش «تحلیل مضمون» بررسی گردیده است.
یافتهها و نتایج به دست آمده نشان میدهد که همۀ ساختارهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعه افغانستان مانع تحقق نظامی مبتنی بر دموکراسی در این کشور شده است. فقر، بیسوادی، نااستواری سیاسی، بیگانه ستیزی، موقعیت جغرافیایی، شکافهای ساختاری، آموزههای دینی و بیمهری دین و دموکراسی همه و همه مانع ایجاد جریانی سیاسی دموکرات در افغانستان بوده است. شرایط فقر تاریخی حاکم در این کشور باعث گردیده تا مردم به راحتی حاضر به تعویض دموکراسی با هر نظامی باشند که بتواند نانشان را ضمانت کند. تحلیلهای استنباطی نشان میدهد که بین میزان سواد و موانع تحقق دموکراسی، رابطهای منفی و معنادار وجود دارد. به این معنی که، با افزایش میزان سواد و آگاهی در بین اقشار جامعه، موانع تحقق دموکراسی کاهش خواهد یافت.
کلید واژگان: افغانستان، دموکراسی، موانع ساختاری، آموزههای دینی، بستر فرهنگی.