از جمله مواردی که در عرفان و تصوف تأکید می‌شود و حتی یکی از مراحل و حالات سلوک نیز شناخته می‌شود، حیرت است. و این حیرت می‌تواند سالک را به حقیقت رهنمون گرداند. بعضی از عرفا این مرحله را یکی از مراحل نهایی در دین ورزی و معرفت می‌دانند. زیرا عقل از ادراک ذات باری تعالی، عاجز است و هر چه عجز عقل در این وادی بیشتر باشد، حیرت او افزون‌تر است. زیرا فزونی حیرت، معرفت قلبی انسان را بالا می‌برد. و تسلیمی بر تقدیر پروردگار، می‌تواند زاییده تحیر باشد زیرا ترکیب حیرت و تسلیمی از مراحل عمده سلوک است که سالک در آن حالات خود را سرگشته جمال و جلال الهی می‌بیند.
