ما در افغانستان خط‌خوان زیاد، اما باسواد خیلی کم داریم؛ چون تعریف مشخصی از سواد نداریم و همین خواندن و نوشتن را سواد فرض گرفته‌ایم. مفهومی که ما از سواد در ذهن خود داریم با عینیت سواد متفاوت است. سواد باید ما را تغییر دهد. سوادی که نتواند زندگی ما را بهتر از قبل کند، سواد نیست. سوادی که نتواند بر اطرافیان ما تأثیر داشته باشد، سواد نیست؛ چون اگر ما چیزی را بخوانیم و در عمل پیاده کنیم از رفتار ما بر دیگران نیز تأثیر بر جای می‌ماند، در غیر آن تأثیر ندارد؛ چون وقتی چیزی را می‌خوانیم و در عمل پیاده نمی‌کنیم به طور دقیق برای خود یک مغز رباتیک خط‌خوان و خط‌نویس ساخته‌ایم که آن را آموزش داده‌ایم که فقط برای ما خط بخواند و بنویسد. به قول فریره سواد فهمی است در گونه‌ی خودش که در آن عمل صورت گیرد؛ به طور مثال یک داکتر و یک دهقان را با هم مقایسه می‌کنیم، هر کدام باسواد هستند در نوع کار خود؛ هر کدام بی‌سواد هستند در نوع کار دیگری.
