شماری از صنعتکاران و خوشنویسان صنعت خوشنویسی روی کاشیهای سنتی در هرات، با ابراز نگرانی از سردی بازار کارشان میگویند که در حال حاضر این کار مانند گذشته رونقِ خوبی ندارد.
میراحمد صبری هروی، مرد ۷۰ سالهیی که بیش از پنجاه بهار عمرش را صرف صنعت خوشنویسی روی کاشیهای سنتی کرده است، با ایجاد کارگاهها تلاش دارد تا این صنعت را زنده نگهدارد.
هروی میگوید: «در این زمینه چون در افغانستان تقریباً ۴۵ سال جنگ بوده، تمام زیرساختهای هنری ما، تقریباً از نظر تبلیغاتی از بین رفته است. ما نیاز به این داریم که باید یک حمایت اساسی از طرف دولت فعلی افغانستان و آیندگان شویم، در عین حال، نخبهگان علمی ما، کسانی که حداقل میتوانند موفق باشند، میتوانند کار کنند بیایند روی هنر سرمایهگذاری کنند.»
در همین حال، برخی از صنعتکاران و خوشنویسان در این ولایت میگویند که در دورهی حکومت جمهوری، شاگردان زیادی بهشمول پسران و دختران در کارگاهها، سرگرم فراگیری آموزش این هنر بودند؛ اما اکنون به علت نبود بازار و آیندهی ناروشن این صنعت، جوانان از فراگیری آموزش این هنر دلسرد شده اند.
هروی و رفیعالله دو تن از صنعتکاران این هنر در ولایت هرات میگویند:
«من سابق شاگرد بیشتر از قبل داشتم، من حدود ۲۵ تا ۳۰ شاگرد دختر، خطاطی درس دادم و چند تا پسر، در دورهی قبل از حکومت امارت اسلامی افغانستان. فعلاً شاگرهایم محدود هستند، چهار پنج تایی بیشتر درس نمیدهم در بخش خطاطی. وقتی میتوانیم شاگرهای زیادی تربیت کنیم که شاگرد ما به آینده امیدوار باشد که از این هنر حمایت جدی به عمل میآید.»
«آرزوی ما این است که ما این هنر را تنها در همین کارگاه اکتفا نکنیم، ما این هنر را گسترش بدهیم، به تمام ولایات افغانستان ما این هنر را زنده کنیم.»
از طرفی هم، مسئولان محلی در هرات، با مهم خواندن صنعت خوشنویسی روی کاشیهای سنتی میگویند که برای زنده نگهداشتن این هنر و انتقال آن از یک نسل به نسل دیگر، تلاش خواهند کرد.
حمیدالله غیاثی، آمر فرهنگ و هنر ریاست اطلاعات و فرهنگ هرات در گفتوگو با خبرنگار اخبار روز میگوید:
«در بخش آبدات تاریخی، ریاست اطلاعات و فرهنگ تعدادی از هنرمندان هنر کاشیسازی و همچنین خطوط روی کاشی مشغول میباشند و منحیث کارمند در کارخانهی کاشیسازی واقع مسجد جامع بزرگ ایفای وظیفه مینمایند.»
گفتنی است که صنعت خوشنویسی روی کاشیهای سنتی یکی از صنعتهاییست که در هرات پیشینۀ دیرینهیی دارد، اما بربنیاد گفتههای شماری از صنعتکاران این هنر، در این اواخر به علت تولید و وارد کردن کاشیهای صنعتی از دیگر کشورها به هرات، بازار کار این صنعتکاران با رکود چشمگیری روبهرو شده است.
گزارشگر: کبرا سالاری